مراحل رشد و تحول هنر کودکان
به طور کلی، همه ی کودکان، سه مرحله ی رشد را در بیان هنری پشت سر می گذراند. این مراحل، به توالی و به شکل « گام به گام است، یعنی مراحل بالاتر، فقط پس از گذر از مراحل پایین تر قابل دستیابی هستند. مداخله ی عمدی در این روند، سبب ایجاد اختلال در آن می شود.»
ترتیب مراحل رشد به این گونه است:
مرحله ی خط خطی، مرحله شماتیک، مرحله واقع نمایی.
برای مشاهده هوشمندانه ی ویژگیهای کلی هنر کودکان، شباهتها و تفاوتها میان آثار کودکان مختلف و کار فردی کودک در کلاس، برای آشنایی با روند رشد و تحول طبیعی هنر کودکان ضرورت دارد.
مرحله خط خطی:
بیان تصویری در کودکان، بین یک تا چهار سالگی آغاز می شود و آن زمانی است که کودک برای نقاشی به شکل خط خطی تلاش می کند. در این دوره، گرچه خط خطی کردن برای کودک جاذبه ای گذرا دارد، حاصل فعالیتی معنادار و برای او دارای مفهوم است.
غالبا خط خطی های نخستین، به دلیل این که بی معنا به نظر می آیند، مورد تفسیر قرار نمی گیرند. برای بزرگسالان، واژه ی خط خطی، معنایی نامطلوب دارد. چیزی بیهوده که نشانهی بی حوصلگی، نگرانی و خشم است.
مرحله شماتیک:
بعد از مرحله خط خطی، مرحله شماتیک آغاز می شود که از واژه ی لاتین اسکیما به معنای خط پیرامونی گرفته شده است. در اسکیما شکلهایی که دارای خط پیرامونی هستند تا حدی به اشیای واقعی شباهت دارند.
فرم، خلاصه شده و ساده است. بازنمود شخصیت ها و اشیا با اشکالی دارای خط پیرامونی انجام می شود که پیوسته و بارها برای مشخص کردن همان اشیا استفاده می شود.
مرحله واقع نمایی:
مرحله ی رشدی بعد از دوره شماتیک را دوره ی واقع نمایی نامیده اند. اما گویا این نام، بیش تر ناظر بر هدف این دوره است تا دستاورد آن.
در این مرحله، اشیا یا گروهی از آنها از یک نقطه ی دید واحد به همان گونه که دیده شده، طراحی می شوند. کودک با ارائه آثارش، آگاهی خود از کوچکی اشیا در دوردست و نیز خط را نشان می دهد و برای بازنمایی پرسپکتیو تلاش می کند.
دیدگاهتان را بنویسید